Ở Việt Nam, những câu chuyện về người trúng số luôn thu hút sự chú ý rộng rãi. Từ những người bán hàng rong trên phố ở Thành phố Hồ Chí Minh đến những nhân viên bình thường trong các tòa nhà văn phòng ở Hà Nội, mỗi người chiến thắng dường như đều là người được thần may mắn ưu ái. Tuy nhiên, khi chúng ta đi sâu hơn vào trải nghiệm của những người chiến thắng này, chúng ta thấy rằng có rất nhiều điều để suy nghĩ và chúng ta có thể hiểu thêm về logic phức tạp đằng sau các mô hình trúng số.

Trước tiên chúng ta hãy xem xét một số trường hợp trúng số có thật. Tại thành phố Cần Thơ, một người phụ nữ trung niên bán bún cuối cùng đã giành được giải nhất sau khi kiên trì mua cùng một bộ số trong suốt 5 năm. Tin tức này lan truyền nhanh chóng khắp địa phương và nhiều người cho rằng chiến thắng của cô là nhờ "sức mạnh của sự kiên trì". Thậm chí, một số người còn tin rằng điều này chứng minh rằng việc mua số cố định trong thời gian dài có thể làm tăng khả năng trúng thưởng. Nhưng xét về mặt xác suất, chiến thắng của cô ấy về cơ bản là một sự kiện ngẫu nhiên. Kể cả khi cô ấy chọn những con số khác nhau hoặc thay đổi tần suất mua hàng thì về mặt lý thuyết, khả năng trúng thưởng vẫn như nhau. Sự kiên trì của cô ấy chủ yếu là sự nuôi dưỡng về mặt tâm lý. Sự may mắn đến sau vô số lần thất vọng khiến mọi người có ảo tưởng rằng "các quy tắc đã bị phá vỡ".

Ngoài ra, còn có một lập trình viên trẻ ở Hà Nội đã sử dụng thuật toán do chính mình viết để phân tích dữ liệu xổ số lịch sử và đã trúng giải độc đắc sau khi cẩn thận chọn số. Trường hợp này đã thu hút sự quan tâm lớn của nhiều người về "phân tích kỹ thuật luật xổ số", tin rằng cơ hội chiến thắng có thể được tăng lên thông qua các thuật toán phức tạp và phân tích dữ liệu. Nhưng thực tế, chiến thắng của ông chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên trong phạm vi xác suất vì thuật toán tình cờ khớp với kết quả trong một kỳ quay số xổ số nào đó. Tính ngẫu nhiên của việc rút thăm xổ số có nghĩa là không có thuật toán nào có thể dự đoán chính xác các con số trong tương lai và thành công này không thể lặp lại ở lần rút thăm tiếp theo.

Từ kinh nghiệm của những người trúng số, chúng ta có thể quan sát một số đặc điểm tâm lý chung. Hầu hết người chiến thắng đều trải qua nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau, từ sốc đến sung sướng khi biết mình đã chiến thắng. Sự giàu có đột ngột này sẽ có tác động rất lớn đến tâm lý con người. Hãy lấy ví dụ về người trúng số ở Đà Nẵng. Sau khi trúng số, anh thấy khó có thể thích nghi với việc thay đổi danh tính trong thời gian ngắn và thậm chí còn cảm thấy lo lắng, bất an. Đồng thời, sự chú ý quá mức của công chúng vào người chiến thắng cũng sẽ mang lại cho họ áp lực. Sự đố kỵ, yêu cầu giúp đỡ, thậm chí là sự chất vấn từ những người xung quanh có thể phá vỡ cuộc sống vốn yên bình của họ.

Đối với công chúng, những câu chuyện về người trúng số thường có sức ảnh hưởng lớn và gây hiểu lầm. Nhiều người chơi xổ số sẽ vô thức áp dụng kinh nghiệm của người trúng thưởng vào bản thân mình, tưởng tượng mình cũng sẽ có được may mắn tương tự. Tại các điểm bán vé số ở Việt Nam, bạn thường nghe người chơi xổ số thảo luận về "trải nghiệm thành công" của một số người trúng thưởng. Một số bắt chước phương pháp lựa chọn số của họ, một số khác học tần suất mua hàng của họ. Nhưng sự bắt chước này bỏ qua bản chất của việc trúng số - tính ngẫu nhiên. Mỗi người chiến thắng đều là một sản phẩm ngẫu nhiên trong một cơ sở xác suất rất lớn và kinh nghiệm của họ không thể được tóm tắt thành các quy tắc có thể áp dụng chung.

Ngoài ra, quỹ đạo cuộc sống của những người chiến thắng sau khi có được sự giàu có cũng đáng được quan tâm. Một số người chiến thắng có thể lập kế hoạch quản lý tài sản hợp lý, cải thiện điều kiện sống, đầu tư và tiêu dùng hợp lý. Tuy nhiên, nhiều người chiến thắng, do thiếu kiến thức quản lý tài chính và chuẩn bị tâm lý, đã phung phí tiền thưởng trong thời gian ngắn và lại rơi vào cảnh nghèo đói. Ở Việt Nam, một số người trúng số đã tiêu dùng hoang phí và đầu tư mù quáng, cuối cùng dẫn đến nợ nần. Điều này cũng nhắc nhở chúng ta rằng ngay cả khi may mắn thì cách quản lý tài sản hợp lý còn quan trọng hơn cả việc trúng số.